Tài xế công nghệ buộc phải vi phạm luật giao thông để… kiếm tiền

Nhiều tài xế Uber luôn phải lo lắng về việc liệu có bị CSGT phạt hay không về hành vi sử dụng điện thoại trong lúc lái xe; dù đây là đặc thù công việc.

Một tài xế Uber có tên Jayesh cho biết, một chuyến đi mới vừa xuất hiện trên ứng dụng; vì vậy, Jayesh dừng lại tại đèn giao thông ở Greensborough ở phía đông bắc Melbourne (Australia), trước khi chạm vào màn hình điện thoại để nhận chuyến đi.

Ngay lập tức, cảnh sát đưa ghi cho anh một vé phạt 484 đô la và trừ 4 điểm trong tổng số 12 điểm  trên bằng lái.

Jayesh là một trong số hàng chục ngàn tài xế Uber, những người thường xuyên phải cân nhắc giữa việc vi phạm luật và nhận đón khách.

Theo quy định, tài xế được phép sử dụng điện thoại ở chế độ rảnh tay, thông qua kết nối bluetooth. Tuy nhiên, việc dùng tay cầm điện thoại thì bị nghiêm cấm, kể cả khi xe đang dừng chờ đèn đỏ hoặc đang tắc đường. Động cơ xe bắt buộc phải được tắt.

Luật sư Christopher Dolan đại diện cho gia đình nạn nhân trong vụ việc một tài xế Uber gây tai nạn khi đang sử sử dụng điện thoại khiến một bé gái 6 tuổi tử vong, cho biết: 

“Ứng dụng Uber khiến lái xe xao nhãng, nó đòi hỏi người điều khiển phải tương tác với điện thoại. Anh ta không tập trung vào việc lái xe, mà mải nhìn vào ứng dụng Uber trên điện thoại”.

Theo bộ quy tắc ứng xử được các công ty chia sẻ xe đưa ra, các đối tác tài xế phải tuân thủ tuyệt đối quy định không sử dụng điện thoại khi điều khiển phương tiện. Công ty sẽ xem xét việc hủy hợp đồng với những người cố tình phạm luật.

Uber lập luận rằng, trách nhiệm của các tài xế là nhận các chuyến đi một cách hợp pháp và tuân thủ luật giao thông. Họ cho rằng ứng dụng được thiết kế an toàn và tài xế không cần thiết phải nhìn vào điện thoại để chấp nhận chuyến đi.

Thế nhưng trên thực tế, các tài xế chỉ có tối đa 15 giây để chấp nhận một chuyến đi. Dừng xe trong vòng 15 giây sẽ rất nguy hiểm nếu đang đi nhanh hoặc đang trên đường cao tốc nơi không có khu vực dừng an toàn.Ngoài ra,tài xế còn buộc phải chạm vào điện thoại khi hành khách thêm hoặc thay đổi điểm dừng

Do vậy, tài Jayesh chấp nhận phạm luật. Tuy nhiên, anh muốn biết tại sao Uber được “bật đèn xanh” để hoạt động tại Australia, trong khi hàng chục ngàn tài xế thường xuyên vi phạm luật để thực hiện công việc.

Ở Australia hiện có 3,8 triệu người thường xuyên đi xe Uber và 62.000 tài xế đối tác đang hoạt động

Anh là một trong rất nhiều lái xe ở Melbourne đặt câu hỏi tương tự trên các diễn đàn trực tuyến. Theo Jayesh, nói một cách đơn giản, Uber muốn anh sử dụng điện thoại di động khi lái xe. Nếu anh không thực hiện những chuyến đi này, anh sẽ bỏ lỡ công việc và thu nhập sẽ giảm.

Do đó, Jayesh đề xuất toàn bộ ứng dụng cần phải thay đổi; hoặc có một điều khoản cho phép tài xế công nghệ chạm vào màn hình điện thoại để thao tác các ứng dụng một cách hợp pháp.

Đáp lại, đại diện Uber cho biết, tài xế là các đối tác độc lập, họ không bị buộc phải chấp nhận tất cả các chuyến đi; và cam kết các tác nhân gây xao nhãng được giữ ở mức tối thiểu.

Luật sư Christopher Dolan bày tỏ quan điểm:

“Nếu thực sự là một công ty công nghệ cao thì tại sao họ không tìm kiếm những giải pháp công nghệ cao đối với những rủi ro mà họ đang gây ra”.

Trong khi đó, Giám đốc điều hành Công ty xe khách thương mại Victoria, ông Aaron de Rozario thừa nhận, "công nghệ đã tiến bộ nhanh hơn quy định" và các công ty vận tải phải đảm bảo rằng các tài xế đang sử dụng công nghệ một cách an toàn.

Mới đây, Bộ Công an vừa đề xuất xây dựng Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, trong đó, bổ sung quy định cấm sử dụng điện thoại khi điều khiển ô tô, cho phù hợp với Công ước quốc tế về Giao thông đường bộ mà Việt Nam tham gia.

Liên quan đến vấn đề này, Luật sư Phạm Thành Tài (Giám đốc Công ty Luật Phạm Danh) cho rằng hành vi sử dụng điện thoại khi điều khiển phương tiện hiện nay diễn ra rất phổ biến, nhất là đối với các tài xế Grab. Do đó, việc luật hóa quy định cấm sử dụng điện thoại khi đang lái xe là nhu cầu cấp thiết để làm tiền đề giảm rủi ro cho người tham gia giao thông và toàn xã hội.

Luật sư Phạm Thành Tài nêu ý kiến:

“Để hạn chế hành vi sử dụng điện thoại di động khi tham gia giao thông, thứ nhất là về mặt công ty quản lý là Grab cần nhanh chóng bổ sung các quy định, chế tài về mức xử phạt đối với hành vi sử dụng điện thoại di động bằng tay trong khi lái xe của tài xế. Còn về phía cơ quan chức năng cần nghiên cứu, tăng mức xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi sử dụng. Ngoài ra, phải có những biện pháp tăng cường tuần tra kiểm soát để kịp thời phát hiện xử lý những lái xe vi phạm”.