Nhịp cầu nối liền hai nền văn hóa Việt Nam – Nhật Bản

Tối 28/10, tại Viện Âm nhạc, Hà Nội đã diễn ra “Cuộc thi dịch dân ca của Việt Nam – Nhật Bản 2023” và “Liên hoan dân ca Việt – Nhật”, do Viện Nghiên cứu phát triển Văn Hoá, Ngôn ngữ và Giáo dục (CLEF) và Hội Giao lưu Văn hoá Việt Nam – Nhật Bản đồng tổ chức với sự bảo trợ của Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch, Bộ Ngoại giao, Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam, sự tài trợ của Acecook Việt Nam cùng sự đồng hành của Trung tâm Giao lưu Văn hoá Nhật Bản tại Việt Nam, Hội Hữu nghị Việt Nam – Nhật Bản, Trường Đại học Việt – Nhật, CLB cựu Lưu học sinh Việt Nam tại Nhật Bản.

Đây là một trong những chương trình hoạt động chính thức trong chuỗi kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Nhật Bản nhằm giới thiệu các bài dân ca Việt Nam và Nhật Bản tới khán giả hai nước, đồng thời giúp tăng cường sự hiểu biết về văn hoá giữa người dân hai quốc gia, thúc đẩy việc học tập và nghiên cứu ngôn ngữ, văn hoá Việt Nam và Nhật Bản.

Sự tham dự của ông Yamada Takio Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Nhật Bản tại VN và phu nhân, bà Kamitani Naoko - Bí thư thứ nhất, Trưởng Ban văn hóa Báo chí Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam, ông Trần Nhất Hoàng, Phó Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, ông Đào Quyền Trưởng, Phó Vụ trưởng Vụ Ngoại giao Văn hóa và UNESCO, Bộ Ngoại giao, ông Suzuki Masaya đại diện Công ty Ace Cook Việt Nam - Nhà tài trợ cho cuộc thi, Đại sứ Nguyễn Phú Bình, nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoai giao cùng phu nhân, Tiến sỹ Nghiêm Vũ Khải, nguyên Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, nguyên Chủ tịch Hội hữu nghị VN - Nhật Bản cùng gần 500 khán giả là những nhà nghiên cứu văn hóa, những học viên Tiếng Nhật… đã thể hiện sự quan tâm yêu mến đối với nền văn hóa và tình hữu nghị giữa Việt Nam - Nhật Bản.

Phát biểu tại lễ khai mạc, PGS.TS Ngô Minh Thủy, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển Văn Hoá, Ngôn ngữ và Giáo dục (CLEF) cho biết: “Cuộc thi dịch dân ca của Việt Nam – Nhật Bản 2023” được bắt đầu triển khai từ tháng 4/2023, nhằm chọn ra những bản dịch tốt nhất của bài dân ca Việt Nam “Bèo dạt mây trôi” sang tiếng Nhật và bài dân ca Nhật Bản “Sakura” sang tiếng Việt - đã được thông báo rộng rãi đến tất cả những người có quan tâm.

“Cuộc thi dịch dân ca của Việt Nam – Nhật Bản 2023” và “Liên hoan dân ca Việt – Nhật” được tổ chức năm nay là một chương trình đặc biệt để kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước Việt Nam - Nhật Bản, góp phần tăng cường hiểu biết và thúc đẩy việc học tập, tìm hiểu ngôn ngữ, văn hóa của hai nước, lan tỏa tình yêu với các làn điệu dân ca nói riêng và âm nhạc nói chung của hai dân tộc Việt - Nhật.” – bà Ngô Minh Thủy nhấn mạnh.

Sau 4 tháng phát động, BTC đã nhận được tổng số 124 bài dự thi (52 bản dịch bài “Bèo dạt mây trôi” sang tiếng Nhật và 72 bản dịch bài “Sakura” sang tiếng Việt. Ban Giám khảo gồm các chuyên gia văn hoá, ngôn ngữ, nhạc sĩ, nhà thơ của Việt Nam và Nhật Bản đã tiến hành chấm qua 2 vòng Sơ khảo và Chung khảo, lựa chọn được 01 giải nhất, 01 giải nhì, 01 giải ba cho hạng mục dịch bài dân ca Việt Nam “Bèo dạt mây trôi” sang tiếng Nhật; và 01 giải nhì, 02 giải ba cho hạng mục dịch bài dân ca Nhật Bản “Sakura, sakura” sang tiếng Việt (không có giải Nhất).

Cùng với đó, nhằm lan tỏa nét tinh hoa văn hóa dân ca của 2 đất nước, Ban Tổ chức cũng lựa chọn 5 bài dân ca từ nhiều vùng của Việt Nam (“Trống cơm”, “Ru con Nam Bộ”, “Về đây anh hỡi”, “Gà gáy le te” và “Đi cấy”) và 5 bài dân ca của Nhật Bản (“Hái hồng hoa”, “Hò đánh cá”, “Thợ làm than đảo Kyushu”, “Cắt cỏ tranh” và “Asadoya Yunta”) để Giáo sư Nhật Bản Shine Tóhihiko và nhà thơ – nhạc sĩ Ngô Tự Lập dịch tương ứng sang tiếng Nhật và tiếng Việt. 12 bài dân ca này được trình diễn bằng hai thứ tiếng khiến đông đảo khán giả đi từ bất ngờ này đến thú vị khác.

Bà Ozeki Naoko, nhà hoạt động văn hóa - ngôn ngữ, nguyên là giảng viên ngôn ngữ tại Đại học Keio, Tokyo, Nhật Bản, cố vấn kiêm trực tiếp chấm giải cho chương trình bày tỏ: “Tuy có hai hệ chữ viết khác nhau nhưng nền văn hóa nói chung và những làn điệu dân ca nói riêng của hai đất nước có những điểm tương đồng khá thú vị. Khi tham gia chương trình, được tiếp cận những bài dịch dân ca hai nước, tôi thực sự ngạc nhiên và cảm phục các thí sinh đã có sự am hiểu sâu sắc về nền văn hóa của hai quốc gia. Cuộc thi thực sự đã mang lại những kết quả ngoài mong đợi và nó gắn kết những con người của Việt Nam và Nhật Bản”.

Còn ông Suzuki Masaya đại diện Công ty Ace Cook Việt Nam - Nhà tài trợ cho cuộc thi, rất tự hào và hứng thú khi tham dự sự kiện. “Với tư cách là nhà tài trợ của cuộc thi dịch dân ca Việt Nhật 2023, chúng tôi tràn ngập niềm vui và sự phấn khích khi được góp phần tham gia vào dự án tuyệt vời và ý nghĩa này. Cuộc thi này là dịp để chia sẻ vẻ đẹp của các làn điệu dân ca mang đậm màu sắc 2 đất nước Việt Nam và Nhật Bản. Thông qua ngôn từ và giai điệu, tôi mong muốn chúng ta không chỉ tôn vinh những truyền thống tốt đẹp của hai đất nước mà còn xây dựng tình hữu nghị và quan hệ hợp tác tốt đẹp. Tôi hy vọng cuộc thi này sẽ góp phần làm sâu sắc thêm mối quan hệ giữa Việt Nam và Nhật Bản cũng như cùng nhau tạo dựng một tương lai tốt đẹp hơn thông qua sức mạnh của âm nhạc và văn hóa” - Ông Suzuki Masaya bày tỏ.

Bạn Đỗ Thế Duyệt, người đạt giải nhất cuộc thi dịch bài dân ca “Bèo dạt mây trôi” của Việt Nam sang tiếng Nhật rất xúc động khi được nhận giải thưởng. Đỗ Thế Duyệt cho biết mình đã dành hơn 2 tháng để tìm hiểu về các làn điệu dân ca Nhật Bản để tìm ra những nét tương đồng khi dịch tác phẩm này. Bởi, dịch thuật luôn là công việc khó, đặc biệt dịch dân ca lại khó gấp bội phần. “Làm sao để nội dung và hồn cốt, làn điệu của bài dân ca được truyền đạt đúng về mặt ngữ nghĩa mà lại phù hợp với giai điệu, hòa đồng giữa 2 nền văn hóa là một thử thách với bản thân mình. Rất may với nhiều yếu tố may mắn cộng lại, mình đã vượt qua được thử thách đó. “Bèo dạt mây trôi” là một bài dân ca tiêu biểu của Việt Nam, cũng là một bài hát đặc biệt đối với mình. Thông qua bài hát này mình mong muốn những làn điệu dân ca của Việt Nam mình được lan tỏa tới không chỉ Nhật Bản mà còn đến với đông đảo bạn bè quốc tế” - Đỗ Thế Duyệt chia sẻ với VOV2.

“Cuộc thi dịch dân ca của Việt Nam – Nhật Bản 2023” và “Liên hoan dân ca Việt – Nhật 2023” là hoạt động văn hoá ý nghĩa và độc đáo, lần đầu tiên được tổ chức tại Việt Nam, không chỉ góp phần giới thiệu văn hoá Việt Nam và Nhật Bản cho nhân dân hai nước, mà còn tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau giữa hai dân tộc, tạo nên một nhịp cầu nối liền hai nền văn hóa, nhân lên tình hữu nghị Việt Nam - Nhật Bản.

Nguồn: Theo vov.vn - https://vov2.vov.vn/van-hoa-giai-tri/nhip-cau-noi-lien-hai-nen-van-hoa-viet-nam-nhat-ban-45641.vov2