Cần gỡ khó triệt để cho việc sang tên đổi chủ phương tiện

Bộ Công an đang lấy ý kiến dự thảo Thông tư quy định quy trình cấp, thu hồi đăng ký, biển số phương tiện giao thông cơ giới đường bộ. Một điểm mới của dự thảo Thông tư lần này là tạo điều kiện cho người mua cuối cùng được đăng ký tên những chiếc xe mua bán nhiều đời chủ.

Tuy nhiên nhiều khó khăn còn tồn tại như không tìm thấy chủ đầu đứng tên trên giấy đăng kí; tâm lý của người dân ngại đi làm thủ tục chuyển nhượng thì những giải pháp nào cần đưa ra để đơn giản hóa, rút ngắn được thời gian sang tên đổi chủ xe? 

Trước đây, để tháo gỡ vướng mắc cho việc đăng ký xe đã chuyển nhượng qua nhiều người, Bộ Công an đã ban hành Thông tư 12/2013 hướng dẫn việc đăng ký xe theo thủ tục đơn giản trong khoảng thời gian từ ngày 15/4/2013 - 31/12/2014.

Sau đó, Thông tư số 15/2014 đã “gia hạn” đến ngày 31/12/2016 cho xe máy bán qua nhiều đời chủ mà không có chứng từ chuyển nhượng, hoặc chứng từ chuyển nhượng đã quá lâu thì sẽ được cấp đăng ký lại theo thủ tục đơn giản.

Hiện tại, đã hết thời gian trên nhưng số lượng các phương tiện mua bán qua nhiều đời chủ vẫn còn khá lớn, nhiều người có nhu cầu sang tên, đổi chủ nhưng không tìm được người chủ ban đầu nên trong dự thảo Thông tư lần này, Bộ Công an tiếp tục có cơ chế để giải quyết sang tên chuyển chủ đối với các phương tiện đã được chuyển đổi qua nhiều đời chủ khác nhau khi người bán chứng minh được sở hữu và viết bản cam kết.

Trung tá Phạm Việt Công, Trưởng phòng Hướng dẫn Đăng kí Kiểm định Phương tiện, Cục CSGT (Bộ Công an) cho biết về quy trình giải quyết sang tên chuyển chủ:

“Trong dự thảo Thông tư mới sẽ giải quyết đăng ký sang tên chuyển chủ mà được chuyển đổi qua nhiều đời chủ khác nhau, khi chứng minh được quyền sở hữu đó và cam kết thì cơ quan chức năng sẽ căn cứ vào dữ liệu và tổ chức sang tên chuyển chủ cho người dân mà hiện tại đang là chủ sở hữu của phương tiện đó”.

Nhiều ý kiến người dân cho rằng, dự thảo này sẽ giúp đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm sự phiền hà, khó khăn cho người dân, góp phần thúc đẩy người dân tự nguyện sang tên đổi chủ phương tiện:  

“Gia đình tôi có một chiếc xe mà không biết làm thế nào để đăng ký vì xe này bạn tôi lấy lại của người khác, có thông tư này tôi sẽ tìm hiểu để xem đăng ký như thế nào” 

“Đây có thể nói là quy định mở để tạo điều kiện cho người dân có thể đăng ký chính chủ xe, tuy nhiên để quy định này vào thực tiễn thì Bộ Công an cũng cần có thêm chế tài để xử phạt đối với người không sử dụng xe không chính chủ”.

Theo Thượng tá Nguyễn Văn Quỹ - nguyên cán bộ Phòng CSGT, Công an TP Hà Nội, việc nhiều phương tiện đã mua bán qua nhiều người nhưng không làm các thủ tục sang tên, người mua sau chỉ cầm đăng ký xe và không có bất cứ giấy tờ mua bán gì khác. Điều này gây khó khăn cho cả người chủ cũ/chủ mới lẫn cơ quan quản lý phương tiện, xử lý vi phạm, điều tra giải quyết TNGT.

Vì thế, nội dung Dự thảo để tháo gỡ vướng mắc cho việc đăng ký xe có thể coi là một mũi tên trúng nhiều đích, tuy nhiên khi đã có quy định cụ thể, thì vẫn cần những biện pháp để người dân tự giác, chủ động trong việc chấp hành nghiêm các quy định về chuyển quyền sở hữu phương tiện:

“Khi đã ra Thông tư mới, nếu người dân vẫn không đến làm thủ tục sang tên theo quy định thì cần có biện pháp xử lý với những trường hợp không sang tên chuyển chủ. Việc này cũng cần tuyên truyền rộng khắp để người dân, tự giác đến để thực hiện”.

Với nội dung từ dự thảo này, theo Luật sư Phạm Thành Tài, Giám đốc công ty Luật Pham Danh, người sử dụng xe chỉ cần có giấy khai đăng ký sang tên, di chuyển xe (theo mẫu) và viết cam kết chịu trách nhiệm trước pháp luật về xe làm thủ tục đăng ký, có xác nhận về địa chỉ thường trú của người đang sử dụng xe của công an cấp xã nơi người đang sử dụng xe thường trú. Căn cứ vào hồ sơ này, cơ quan đăng ký xe sẽ tiếp nhận và gửi thông báo đến người đứng tên trong đăng ký xe biết và niêm yết công khai tại trụ sở cơ quan đăng ký xe.

Sau 30 ngày nếu không có các khiếu nại, tranh chấp thì cơ quan đăng ký xe sẽ giải quyết cấp biển số, giấy chứng nhận đăng ký xe cho người đang sử dụng xe. Tuy nhiên, Luật sư Phạm Thành Tài cho rằng, quá trình thực hiện quy định trên cần phải kiểm tra, xác định kịp thời, bắt giữ những đối tượng lợi dụng qui định này để hợp thức hoá xe gian, xe trộm, cắp, xe tang vật vụ án. 

“Ngoài việc mình đã có những thủ tục thuận lợi rồi, để tránh việc bị lừa hoặc mua phải những xe không rõ nguồn gốc thậm chí là những xe tang vật của vụ án thì ngoài việc thực hiện đúng các hướng dẫn, quy định của pháp luật còn cần thận trọng hơn trong việc tìm hiểu về nguồn gốc cũng như thực hiện việc mua bán, chuyển nhượng xe viết tay qua nhiều chủ khác nhau”.

Về nội dung này, Trung tá Phạm Việt Công, Trưởng phòng Hướng dẫn Đăng kí Kiểm định Phương tiện, Cục CSGT (Bộ Công an) cho biết: Người có phương tiện khai báo hoàn toàn phải chịu trách nhiệm các vấn đề liên quan đến phương tiện trước pháp luật. Còn cơ quan chức năng sẽ thông báo công khai trên các cổng thông tin để mọi người dân đều có thể truy cập, tìm kiếm.

Nếu xe của người nào đó bị mất, khi thấy cơ quan công an thông báo phương tiện này sẽ được sang tên cho người khác hoặc biết xe này bị mất cắp, vi phạm pháp luật thì liên hệ với cơ quan công an để giải quyết. Hơn nữa, đối với phương tiện bị mất trộm, mất cắp, người dân đến cơ quan công an khai báo, thông tin sẽ lưu lại. Do đó, quá trình thực hiện sang tên đổi chủ xe, sẽ có sự rà soát để đảm bảo không lọt xe gian, xe trộm cắp.

Nếu quá thời hạn 30 ngày kể từ ngày ký hợp đồng mua bán xe mà người mua không làm thủ tục sang tên xe, khi sử dụng phượng tiện đó tham gia giao thông sẽ bị CSGT xử phạt hành chính

Những khó khăn, vướng mắc về quy định khiến người dân còn chưa hào hứng, chủ động trong việc sang tên, đổi chủ phương tiện sẽ dần được tháo gỡ. Nhưng dưới góc nhìn của VOV Giao thông, để công tác này đạt được hiệu quả trong thực tiễn, cần có thêm những quy định của pháp luật ràng buộc trách nhiệm của những người có liên quan đến phương tiện để người dân có áp lực, động lực tự giác hợp tác với cơ quan chức năng.