Cao tốc thông minh cảnh báo sớm nguy cơ tai nạn và ứng dụng ở VN thế nào

Năm 2014, Kristin Hopkins gặp phải một tai nạn ô tô trên tuyến cao tốc 285 bang Colorado (Mỹ) khiến chị mất đi đôi chân và mãi ám ảnh cho tới tận bây giờ. Đó là một trong những vụ tai nạn đáng sợ nhất trên tuyến cao tốc 285 này. 

Vụ tai nạn là lời cảnh báo khiến giới chức không thể lơ là vấn đề ATGT và kế hoạch phát triển “Cao tốc thông minh” nhanh chóng được khởi động.

Từ cuối năm 2018, bang Colorado thử nghiệm “cao tốc thông minh' trên 800m thuộc tuyến cao tốc 285. Chi phí thử nghiệm lên tới 4 triệu USD (khoảng 93 tỷ đồng) cho mỗi làn đường dài 800m. Theo các chuyên gia, mức phí này cao gấp đôi so với các con đường thông thường, tuy nhiên, nếu công nghệ này chứng minh được sự hữu ích thì sẽ nhanh chóng được nhân rộng toàn quốc.

Được biết, mặt đường “cao tốc thông minh” sẽ được phủ các tấm bê tông ‘đặc biệt’, với các cảm biến, có thể kết nối Wi-Fi để truyền và chia sẻ dữ liệu. Cụ thể hơn, những tấm bê tông đặc biệt này sẽ phân tích, đánh dấu thời gian, địa điểm các sự cố. Đồng thời, thông tin sẽ nhanh chóng được chuyển tới Trung tâm khẩn cấp để cảnh báo và yêu cầu trợ giúp. Từ đó, rút ngắn thời gian phản ứng và xử lý hiện trườngvụ việc, giảm thiểu tình trạng ùn tắc.

Quentin Wilson – Nhà báo chuyên theo dõi các vấn đề giao thông cho biết: "Các tài xế cần hiểu rằng, tai nạn trên cao tốc thường rất khủng khiếp, sẽ phải đóng cửa 1 hoặc nhiều làn đường để tạo điều kiện cho cho các đơn vị chức năng xử lý, khắc phục sự cố."

Bên cạnh những ảnh hưởng nghiêm trọng từ các vụ TNGT, sự cố giao thông trên cao tốc, Ollie Brown – Nhân viên xử lý sự cố giao thông cao tốc cho biết: "Khi các tài xế được cảnh báo sớm, chúng tôi sẽ rút ngắn được hàng giờ đồng hồ công tác xử lý hiện trường, thời gian ùn tắc trên cao tốc sẽ giảm đi rất nhiều."

Chi phí thử nghiệm lên tới 4 triệu USD (khoảng 93 tỷ đồng) cho mỗi làn đường dài 800m. Theo các chuyên gia, mức phí này cao gấp đôi so với các con đường thông thường. (Ảnh: SBS)

Quá trình thử nghiệm cao tốc thông minh sẽ kéo dài trong 5 năm (từ 2018 tới 2023), không ít người hy vọng rằng, công nghệ này sẽ đem lại hiệu quả và có thể nhân rộng mô hình trên toàn quốc. 

Từ những dữ liệu thu được, ông Peter Kozinski – Đại diện Cơ quan Giao thông vận tải Colorado cho biết: "Việc áp dụng công nghệ ‘Cao tốc thông minh’ sẽ trực tiếp đảm bảo an toàn cho người dân khi tham gia giao thông tại Colorado. Chúng tôi tin việc này hoàn toàn khả thi, nhờ công nghệ, chúng ta có thể giảm thiểu 80% nguy cơ TNGT, giảm số vụ va chạm giao thông, giam thời gian phản ứng, xử lý, khắc phục sự cố."

Một tài xế thường xuyên di chuyển trên tuyến cao tốc 285 cho biết: "Đây là cách hay để chúng tôi nhận biết về những rủi ro tiềm ẩn. Dữ liệu thu thập thời gian thực và các cảnh báo sẽ mang tới những thông tin hữu ích cho tài xế về các sự cố, đoạn đường nguy hiểm trong quá trình tham gia giao thông."

Để duy trì hoạt động của cao tốc thông minh – Tim Sylvester – Giám đốc điều hành của Integrated Roadway – Công ty phát triển công nghệ giao thông cho biết, bên cạnh thu thập dữ liệu giao thông, đơn vị quản lý có thể chia sẻ hoặc bán dữ liệu, từ đó, duy trì hoạt động và hỗ trợ mở rộng mạng lưới cao tốc thông minh trên toàn quốc.

Ông Tim Sylvester – Giám đốc điều hành Công ty phát triển công nghệ giao thông cho biết: "Không cần quá lo lắng về chí phí duy trì hoạt động hay kêu gọi tài trợ, dữ liệu thu thập được trên cao tốc thông minh có thể bán cho khách hàng để bù chi phí.”

Giải pháp Clearway - Hệ thống radar phát hiện sự cố tự động với nhiều tính năng. (Ảnh: Navtech Radar).

Tại Việt Nam, trao đổi với Kênh VOV Giao thông về công tác ứng phó và cảnh báo tai nạn giao thông trên đường cao tốc, ông Trần Hữu Minh – Phó Chánh văn phòng Ủy ban ATGT Quốc gia nhận định: Hệ thống đường cao tốc của chúng ta hiện nay đang phát triển rất nhanh. Gần đây đã có một số vụ tai nạn, va chạm trên đường cao tốc nhưng vấn đề ứng phó của các cơ quan chức năng, người tham gia giao thông còn khá lúng túng.

Để nâng cao khả năng ứng phó trước các sự cố tai nạn, va chạm trên cao tốc, bên cạnh công tác tuyên truyền nâng cao ý thức tuân thủ luật giao thông đối với các tài xế¬, mới đây Bộ GTVT đã tổ chức lấy ý kiến về ứng dụng thiết bị giám sát, cảnh báo nguy cơ TNGT trên các tuyến cao tốc. Việc áp dụng công nghệ cảnh báo mới bổ khuyết cho những bất cập của hệ thống camera giám sát có thể sẽ sớm được thí điểm trước khi chính thức áp dụng trên toàn bộ 842km đường cao tốc trải dài trên 3 khu vực Bắc – Trung - Nam.

Cụ thể, trong buổi hội thảo về giải pháp cho hệ thống đường cao tốc thông minh mới đây do Bộ GTVT tổ chức, giải pháp Clearway của Công ty Navtech Raddar dựa trên nền tảng phát hiện sự cố tự động với nhiều tính năng quan trọng như: Tự động kích hoạt cảnh báo nhanh; phân tích hành vi giao thông; phát hiện, cảnh báo vi phạm tài xế; Kích hoạt cảnh báo trong vòng 10 giây khi phát hiện sự cố, rủi ro TNGT ở nhiều làn đường; Lưu trữ, cung cấp dữ liệu điều tra TNGT...