Đề xuất tử hình nếu uống rượu lái xe gây chết người

Cuối tháng 3 vừa qua, giới chức Đài Loan phê chuẩn dự thảo sửa đổi Bộ luật Hình sự; trong đó, lái xe uống rượu gây ra tai nạn chết người là tội giết người, và có khả năng nhận mức án tử hình nếu các chứng cứ cho thấy hành vi đó là “cố ý”. 

Được biết, hiện tại, gây tai nạn chết người khi lái xe trong tình trạng say xỉn phải chịu án tù từ 3 đến 10 năm. 

Ngoài mức án tử hình, dự thảo luật còn đề xuất tăng án tù đối với tài xế nào vi phạm nhiều lần trong 5 năm, tính từ lần vi phạm đầu tiên; lĩnh án chung thân nếu gây tai nạn chết người; 12 năm tù nếu gây thương tích nặng. Đề xuất này còn cần sự chấp thuận của cơ quan lập pháp trước khi thành luật chính thức.

Trước đó, trong một vụ tai nạn nghiêm trọng hồi tháng 1/2019, một người đàn ông 40 tuổi lái xe tải đâm vào một xe taxi trong tình trạng say rượu; khiến 3 người thiệt mạng, 3 người khác bị thương.

Tiếp đó, vào dịp Tết Nguyên đán, một lái xe say rượu đâm vào 8 xe ô tô làm 2 người tử vong ở thành phố Đài Trung. Đáng nói là người gây tai nạn nhiều lần bị xử lý về hành vi lái xe trong lúc say xỉn và đang bị tạm giữ bằng lái.

Ông Lin Chun-hsien, một nhà lập pháp Đài Loan, cho biết:

“Trong những năm gần đây, trung bình mỗi năm có khoảng 110.000 lái xe uống rượu gây tai nạn, đồng nghĩa với việc có 300 vụ tai nạn xảy ra mỗi ngày. Tôi cảm thấy rằng nếu không có những hình phạt nghiêm khắc, chúng ta sẽ không thể ngăn chặn được tình trạng này”.

Theo thống kê năm 2018, 100 người thiệt mạng và gần 5.600 người bị thương trong các vụ tai nạn do lái xe say rượu gây ra, giảm nhẹ so với năm 2016. Tuy nhiên, 1/5 những người bị phát hiện uống rượu lái xe trong khoảng thời gian 2014-2018 đã tái phạm nhiều lần; gần 2/5 trong số họ tái phạm ít nhất hai lần trong giai đoạn này.

Nhà lập pháp Johnny Chiang cho rằng hiện có sự bất hợp lý: Trong khi hành vi đua xe gây chết người bị phạt tù chung thân; thì lái xe khi say rượu dẫn đến tai nạn chết người chỉ phải chịu tối đa 10 năm tù. Theo ông Johnny Chiang, cần phải trả giá thích đáng cho hành vi giết người khi lái xe khi say rượu, và giới chức nên đảm bảo họ sẽ không bao giờ có cơ hội ra đường.

Trong 5 năm qua, hình phạt trung bình cho lái xe khi say rượu gây tử vong chỉ là hơn 2,5 năm tù. Có tới 63,7% nhận mức án thấp hơn hình phạt tối thiểu theo luật định.

Năm 2018, 100 người thiệt mạng và gần 5.600 người bị thương trong các vụ tai nạn do lái xe say rượu gây ra. Ảnh: Getty

Được biết, hiện rất ít quốc gia, áp dụng án tử hình trường hợp uống rượu lái xe gây tai nạn. Vào năm 2009, tòa án ở Trung Quốc tuyên phạt bị cáo Sun Weiming, 30 tuổi, tội tử hình trong một vụ lái xe gây tai nạn làm chết 4 người. Ngoài ra, một số bang của Mỹ cũng vẫn giữ hình phạt tử hình cho những trường hợp tương tự.

Tuy nhiên, đề xuất lái xe uống rượu gây ra tai nạn chết người là tội giết người, và có khả năng nhận mức án tử hình gặp phải sự phản đối từ các tổ chức nhân quyền. Ngày 28/3, một số nhóm nhân quyền, bao gồm Hiệp hội Nhân quyền Đài Loan, đưa ra một tuyên bố chung chỉ trích đề xuất và kêu gọi "luật pháp hợp lý cho hành vi lái xe khi say rượu một cách vô ý". Họ cho rằng "chưa có đủ bằng chứng và nghiên cứu cho thấy việc đưa ra các hình phạt và chế tài nghiêm khắc sẽ thực sự ngăn chặn được hành vi lái xe khi say rượu”.

Lee Tsai-tsung, người thân của một nạn nhân tử vong trong vụ lái xe uống rượu gây tai nạn bày tỏ quan điểm:

“Tai nạn đã xảy ra, nạn nhân đã chết, nhưng chúng ta cũng không thể giúp người chết sống lại bằng việc hành hình một người khác. Chúng tôi không mong muốn rằng các lái xe say rượu đã gây tai nạn chết người sẽ phải nhận lấy cái chết như một hình phạt. Chúng tôi hi vọng sẽ có thêm nhiều giải pháp để ngăn chặn”.

Còn tại Việt Nam, lái xe khi trong người có nồng độ cồn vượt quá quy định cho phép gây tai nạn chết người sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định tại khoản 2, Điều 260 Bộ luật hình sự 2015, cụ thể: người vi phạm sẽ phải nhận mức tù từ 3 đến 10 năm.

Các chuyên gia cho rằng, lái xe khi đã uống rượu bia là một trong những nguyên nhân gây ra các vụ TNGT nghiêm trọng. Một cuộc khảo sát do Ủy ban An toàn giao thông quốc gia và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) thực hiện tại 10 tỉnh thành cho thấy tỉ lệ các vụ TNGT do rượu bia chiếm khoảng 40%.

Do đó, để ngăn ngừa những vụ tai nạn thương tâm, nhiều ý kiến đề xuất nên xử lý hình sự đối với những lái xe uống rượu bia, kể cả khi chưa gây tai nạn nhằm tăng tính răn đe..