Xe không dán thẻ thu phí tự động đi sai làn: Xử phạt như thế nào?

Sáng ngày 11/11, Tổng cục đường bộ và cảnh sát giao thông ra quân tuyên truyền phương tiện không dán thẻ thu phí tự động (VETC), không được đi vào làn không dừng tại BOT Hà Nội - Bắc Giang. Trạm thu phí Hà Nội - Bắc Giang hiện có 2 làn thu phí không dừng trên tổng số 4 làn đường hiện hữu.

Tại khu vực trạm BOT, phóng viên ghi nhận hệ thống biển báo được lắp đặt cách trạm thu phí khoảng 500m, vạch sơn phân làn đường rõ ràng, biển báo làn thu phí tự động điện tử cũng dễ thấy, thậm chí có nhân viên trạm thu phí ra hiệu từ xa nhưng vẫn có không ít phương tiện không dán thẻ đi vào làn đường riêng dành cho các xe thu phí không dừng đã dán thẻ thu phí tự động.

"Doanh nghiệp chúng tôi đã tham gia dán thẻ thu phí không dừng, rất tốn kém nhưng vẫn nảy sinh nhiều rắc rối. Mấy anh em lái xe đến trạm rồi bị ách tắc, chi phí đội lên nhưng chưa thấy lợi gì, chỉ thấy phiền hà!"

Đó là sự bức xúc của một số tài xế vì xe đã dán thẻ thu phí tự động nhưng vẫn phải qua trạm BOT với hỗn hợp các xe khác. Được biết, trạm thu phí trên đã phải bố trí nhân viên thu tiền mặt ở làn đường thu phí không dừng để “hỗ trợ” hơn 70% phương tiện “đi nhầm” làn đường.

Để bảo đảm giao thông tin toàn, thông suốt, Tổng cục Đường bộ yêu cầu đối với các nhà đầu tư BOT đường bộ, Tổng Công ty Đầu tư và Phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) bố trí đủ người điều hành giao thông, hướng dẫn, tuyên truyền các xe đi đúng làn dành riêng.

Bên cạnh đó, các Cục quản lý đường bộ khu vực chuẩn bị, tổ chức một tổ công tác phối hợp với lực lượng CSGT để xử lý các vi phạm về việc dừng, đỗ, không tuân thủ đi đúng làn đường, hiệu lệnh của người điều hành giao thông tại các trạm thu phí khi có kế hoạch của Tổng cục Đường bộ.

Đáng nói trong buổi tuyên truyền được thực hiện tại trạm BOT Hà Nội - Bắc Giang, hầu hết các lái xe vẫn rất bỡ ngỡ về hoạt động này bởi vì từ trước đến nay, xe có dán thẻ thu phí không dừng vẫn đi chung hỗn hợp với làn để dành riêng cho thu phí không dừng rất “bình thường”. 

Một tài xế cho biết:

"Có biết đâu, thấy bình thường nhiều xe không dán thẻ vẫn đi ngang qua chỗ làn cho xe dán thẻ tự động không dừng mà có bị làm sao đâu? Thật sự thấy rất bất tiện vì làn đường dành cho thu phí tự động thì ít xe, làn cho xe trả tiền mặt thì đông xe".

Lượng xe đăng kí thu phí không dừng còn ít dẫn đến nguy cơ ùn tắc giao thông cao vào giờ cao điểm

Tổng cục Đường bộ Việt Nam cho biết giai đoạn 10 ngày đầu sẽ chưa thực hiện việc xử phạt vi phạm, tập trung tuyên truyền, hướng dẫn, phân luồng giao thông cho các xe đi đúng làn dành riêng. Giai đoạn tiếp theo sẽ thực hiện việc xử phạt vi phạm Luật Giao thông đường bộ tại trạm thu phí.

Ông Nguyễn Mạnh Thắng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam đánh giá:

"Qua quá trình làm trong 1 tháng này chúng tôi vừa tuyên truyền vừa gửi văn bản đến các đơn vị liên quan. Nếu có vướng mắc sẽ kịp thời tháo gỡ. Đơn vị nào mà cố tình sẽ xử phạt ngay!"

Tuy nhiên, không ít chuyên gia và ngay cả các đơn vị thu phí BOT đều cho rằng hiện nay lượng xe đăng kí thu phí không dừng còn ít dẫn đến nguy cơ ùn tắc giao thông cao vào giờ cao điểm, nhiều phương tiện vì muốn tiết kiệm thời gian nên thấy làn đường trống thì đi vào, chưa tính xem đó làn đường gì.

Ông Nguyễn Sỹ Cường, Trưởng Trạm thu phí BOT Cần Thơ - Phụng Hiệp chia sẻ:

"Lưu lượng xe mua thu phí không dừng chưa cao, chỉ chiếm 10% đến hơn 10% một chút thôi nên nếu dành riêng 2 làn đường chính cho làn thu phí không dừng sẽ gây ách tắc, ùn tắc vào thời cao điểm trong ngày".

Ông Nguyễn Sỹ Cường, Trưởng Trạm thu phí BOT Cần Thơ - Phụng Hiệp cũng cho rằng hệ thống thu phí không dừng còn một số chỉ tiêu chưa đạt đòi hỏi cơ quan nhà nước cần phải có kiểm tra, đánh giá lại. Như vậy, bên cạnh vấn đề các xe chưa dán thẻ đi vào làn đường dành riêng cho các phương tiện đã dán thẻ thu phí tự động, vẫn còn các bất cập khác liên quan đến hệ thống thu phí này tại các trạm BOT.

Xe không dán thẻ thu phí không dừng đi vào làn thu phí không dừng: Xử phạt như thế nào?

Tài xế vi phạm trong thời gian 1 tháng này sẽ phải ký cam kết tránh tái vi phạm, nếu cố tình vi phạm sẽ bị xử phạt ngay lập tức. Ảnh: Nhân Trần

Phải khẳng định các xe đã dán thẻ thu phí tự động phải dùng làn đường hỗn hợp, phải chờ đợi các phương tiện khác chen vào làn đường riêng thì đó là sự vô lý.

Bởi khi dán thẻ tự động, chủ phương tiện, doanh nghiệp… đã tiêu tốn chi phí rất cao, họ cần được hưởng và được đảm bảo quyền lợi chính đáng ngay từ sớm.

Chính việc chưa nhận thấy được rõ ràng quyền lợi riêng, nên tỉ lệ các phương tiện đăng kí dán thẻ Etag vẫn còn rất thấp.

Theo số liệu từ phía Tổng cục đường bộ Việt Nam và nhà cung cấp dịch vụ VETC, hiện chỉ có khoảng 800 ngàn xe ô tô/tổng số khoảng 3 triệu 500 ngàn xe ô tô có dán thẻ E-Tag.

Nhưng trong số này, cũng chưa tới 1/3 người có tài khoản giao thông để trả phí tự động. Đáng nói, các doanh nghiệp khi đã dán thẻ thu phí tự động vẫn gặp nhiều phiền toái: làn đường riêng bị lấn chiếm đã đành, họ còn phải tiêu tốn chi phí lớn với nhiều thẻ vì hệ thống các trạm thu phí BOT trên cả nước cũng chưa được đầu tư và lắp đặt đồng bộ hệ thống thu phí tự động….

Trả lời câu hỏi xe không dán thẻ thu phí không dừng đi vào làn thu phí không dừng: xử phạt như thế nào? Ông Hoàng Thế Lực, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế - Thanh tra (Tổng cục Đường bộ Việt Nam) thông tin, tại Khoản 5 Nghị định 46/2016/NĐ-CP về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ quy định 3 mức phạt: Mức 1 là tại Điểm a Khoản 1 quy định phạt 100.000 - 200.000 đồng đối với hành vi không chấp hành biển chỉ dẫn, vạch kẻ đường. Mức 2 là tại Khoản 4 Điều 5 phạt từ 800.000 - 1,2 triệu đồng đối với xe đi không đúng làn đường theo quy định. Mức 3 là phạt từ 1,2 - 2 triệu đồng đối với hành vi không chấp hành hiệu lệnh, hướng dẫn của người điều khiển giao thông hoặc của cảnh sát giao thông.

Việc không nắm được mức xử phạt, đồng thời, bỡ ngỡ khi được nhắc nhở vì đi xe vào làn đường dành riêng cho các phương tiện dán thẻ thu phí tự động tại các trạm thu phí BOT của rất nhiều tài xế đã chứng tỏ, công tác truyền thông và hướng dẫn các tài xế về lợi ích và quy định về việc thu phí không dừng trong 2 năm qua thật sự chưa hiệu quả.

Hơn lúc nào hết, ngay lúc này cần có giải pháp khắc phục nhanh chóng để không tiếp tục gây gây ùn tắc cục bộ qua trạm và hơn cả là giảm năng lực thông xe cho các làn thu phí không dừng (ETC).

Đó chỉ là một trong những bất cập tồn tại ở các trạm thu phí không dừng. Thực tế, được triển khai trong một thời gian tương đối ngắn, hệ thống thu phí tự động không dừng đã bộc lộ khuyến điểm, hạn chế.

Song, vì đây là hướng đi tất yếu nên dù còn nhiều bất cập nhưng cơ quan chuyên trách và các đơn vị khai thác thu phí không dừng cần động thái quyết liệt hơn. Chính việc triển khai giải quyết từng vấn đề mới có thể đưa hệ thống thu phí tự động không dừng vào thực tiễn.

Để làm được điều đó, đồng thời không ngừng nâng cao chất lượng phục vụ, các cơ quan chuyên trách cần lắng nghe phản hồi từ các bên liên quan từ đơn vị thu phí BOT, đến doanh nghiệp, người dân… để có quyết sách phù hợp, đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền sâu rộng, thiết thực đến các đối tượng mục tiêu và đảm bảo lợi ích các bên liên quan.

Riêng các trạm BOT cần mở rộng nhà cung cấp dịch vụ theo hướng cạnh tranh, công khai và minh bạch. Các doanh nghiệp và người dân cũng cần chủ động nắm bắt chủ trương chung, xu hướng tiến bộ để góp phần phát triển hệ thống giao thông đồng bộ, tiên tiến vì lợi ích chung.

Thực tế, tháng 7 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã có Công điện yêu cầu đẩy nhanh tiến độ triển khai hệ thống thu phí giao thông đường bộ theo hình thức điện tử tự động không dừng. Thủ tướng đề nghị chuyển sang thu phí tự động không dừng đối với tất cả các trạm thu phí trên toàn quốc chậm nhất là ngày 31/12 tới.

Với tỉ lệ phương tiện được dán thẻ thu phí tự động như hiện tại, rõ ràng cần rất nhiều nỗ lực để có thể đảm bảo hệ thống thu phí không dừng được khắc phục các tồn tại, tiếp tục triển khai ngày càng thực chất, có hiệu quả. Nếu không, mục tiêu trên sẽ rất gian nan để đạt được.

Hơn 20 năm trước, ở nhiều nước trên thế giới đã triển khai thu phí tự động không dừng, và ở nước ta, sau hơn 2 năm triển khai, vẫn còn rất nhiều những vướng mắt cần giải quyết.

Từ đó, có thể thấy để hình thức thu phí này hiệu quả, được mở rộng không ngừng thì bên cạnh các công nghệ, quy chuẩn chung cần nhất quán, đảm bảo, việc tuyên truyền, vận động, thu hút người dân, doanh nghiệp tham gia dán thẻ, mở tài khoản để sử dụng dịch vụ thu phí tự động không ngừng trên toàn quốc sẽ cần sự chung tay từ các bên có liên quan chứ không chỉ là những lợi ích và lý thuyết trên giấy.

Ngay bây giờ, thay vì đặt ra câu hỏi xe không dán thẻ thu phí không dừng đi vào làn thu phí không dừng: xử phạt như thế nào? Hãy tìm lời giải cho câu hỏi: “Hệ thống thu phí không dừng, cần làm gì để phát huy hiệu quả và đảm bảo lợi ích hài hòa cho các bên”.